Osmanlı devleti, atamız Osman Bey tarafından 1299 yılında kuruldu, Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşu olan 29 Ekim 1923 tarihine kadar 624 yıl hüküm sürdü. Osmanlı devletinde 36 padişah görev yaptı. Padişahların içinde 46 yıl görev yapan da, üç ay gibi çok kısa bir süre görev yapan da var. Ama buna rağmen görev süreleri ortalama 17.3 yıl sürmüş. 46 yıl gibi en uzun süreli olarak görev yapan Kanuni Sultan Süleyman’a kadar Osmanlı’yı idare edenlerin görev sürelerine baktığımızda, (bu sürenin içinde İstanbul’un fethi de var) karşımıza şöyle bir sonuç çıkıyor:
Osman Gazi 27, Orhan Gazi 33, 1.Murat 30, 1.Bayezıt Yıldırım 13, 1. Mehmet (Çelebi Mehmet) 8, 2. Murat 30, Fatih Sultan Mehmet 30, 2.Bayezıt 31, Yavuz Sultan Selim 8, Kanuni Sultan Süleyman 46 yıl görev yapmışlar. 1299’dan Kanuni Sultan Süleyman’a kadar, Kanuni de dahil olmak üzere 267 yıllık süre içinde 10 padişah görev yapmış. Yani her padişah ortalama 26.7 yıl görev yapmış. Dikkat çekici olan taraf; Günümüze göre değerlendirdiğimizde görev sürelerinin çok uzun olması.
Kanuni Sultan Süleyman’dan sonra, son padişaha kadar 357 yıllık süre içinde 26 padişah görev yapmış. Bu süre içinde içlerinde 3 ay, 1 yıl, 2, yıl gibi görev yapan padişahlar da olmasına rağmen 26 padişahın her biri ortalama 13.7 yıl görev yapmış! Burada da dikkat çekici olan husus; Padişah sayısı fazla, görev süreleri ise daha az.
***
Türkiye Cumhuriyetinin ilanından sonra 01.11.1923’den, 09.07.2018 yılına, yani son Başbakan Binali Yıldırım’a kadar 27 Başbakan görev yapmış yani bir başbakan ortalama 3.5 yıl görev yapmış. Başbakanların içinde İsmet İnönü 15 yılı sürekli olmak üzere toplam 21 yıl, Başbakan Adnan Menderes sürekli olarak 10 yıl, Başbakan Süleyman Demirel parçalı olarak yaklaşık 10 yıl, Başbakan Turgut Özal sürekli olarak 6 yıl, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ise sürekli olarak 11.5 yıl görev yapmış.
Türkiye Cumhuriyetinde 29 Ekim 1923’den, 2021 yılına kadar kısa süreli olanlar da dahil olmak üzere 17 Cumhurbaşkanı görev yapmış. Normal seçimle seçilen Cumhurbaşkanı sayısı 12 kişidir. Mustafa Kemal Atatürk 15 yıl (CHP Genel Başkanı), İsmet İnönü 11.5 yıl (CHP Genel Başkanı), Celal Bayar 10 yıl (Demokrat Parti üyesi) Cumhurbaşkanı olarak görev yapmış. Halen görev yapmakta olan Recep Tayyip Erdoğan da (Ak Parti Genel Başkanı) 6 yıl 9 aydan beri Cumhurbaşkanı olarak görev yapmaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Cumhuriyet Halk Partisi sürekli olarak 27, parçalı olarak toplamda yaklaşık 37 yıl, Demokrat Partisi sürekli olarak 10 yıl, Adalet Partisi parçalı olarak 12.5 yıl, Anavatan Partisi parçalı olarak toplamda 10.5 yıl, Ak Parti ise 18.5 yıldan beri sürekli olarak idare etmiştir! Görev süreleri doğruya yakın yaklaşık bilgilerdir!
01.11.1923’den 09.07.2018’e kadar Türkiye Cumhuriyeti tarihinde 95 yılda 65 hükümet görev yapmış. Bu duruma göre bir hükümet ortalama 1.4 yıl (16 ay) görev yapmıştır. Bu husus çok daha dikkat çekicidir. Bu süre içinde iktidarda hangi parti olursa olsun başarılı olması, hizmet yapabilmesi mümkün değildir. Hükümetleri görev sürelerine göre değerlendirmek gerekirse, her hükümet görev süresi içinde mutlaka güzel hizmetler yapmıştır.
Ciddi ve sürekli olarak iktidarda olmak hiç şüphesiz hizmet açısından çok önemlidir. Cumhuriyet tarihimizde başarılı hizmetler, iktidarda uzun süreli kalan partilerce yapılmıştır. Özellikle son yıllarda, Osmanlının yapmak istediklerinin birçoğu gerçekleştirildi veya gerçekleştirilmek üzere. Sürekli iktidarda olmanın büyük bir sorumluluğu vardır. İktidarda olanların ufak bir hatası, ihmali, tepeden bakma görüntüsü bile yapılan hizmetlerin heba olması için yeterlidir!
Hoşça kalın.
YORUMLAR