Çeltik yani pirinç, dünyada mısır ve buğdaydan sonra en fazla ekilişi gerçekleştirilen tarımsal üründür. Çeltik, sulama suyu sağlama imkanlarına bağlı olarak ülkemizin bütün coğrafi bölgelerinde, yaklaşık 35 ilde ekilmektedir. Çeltik tarımında en önemli kısıtlayıcı unsur sulama suyunun sağlanması ve yönetimidir. Yoğun su ihtiyacı ve uygulamada yapılan hatalar aşırı su kullanımı doğurmaktadır. Çeltik üretiminde 1 kg. ürün için 1000-1200 litre suyun yeterli olduğu ancak uygulamada bu miktarın 4000-5000 litreye ulaştığı belirtilmektedir!
Halkımızın dilinde kasaba pirinci olarak anılan Konuralp pirincinin tarihi 1800’lü yıllara dayanmaktadır. Osmanlı saray mutfağının pirinci olarak da adlandırılan Konuralp pirinci, kendine has pişirilme tarzı, toprağın ve suyun pirince verdiği lezzet ile birleşince mutfaklarda vazgeçilmez damak tadı oluşmuş ve varlığını günümüze kadar sürdürmüştür. Ancak yeterli derecede verimlilik, satış ve pazarlama düzeyine halen ulaşamamıştır. Üretimi, hali hazırda geleneksel yöntemlerle yapılmaktadır.
Nedir geleneksel yöntem? Mesela; Pirinç ekmek istiyorsunuz ve 5 dönüm bir araziniz var. Eğer araziniz düz ise ekebilirsiniz. Çünkü çeltik tarlanız uzun bir süre su içinde kalması gerekiyor. Bu şekilde yapılan bir uygulama hem çeltik tarımını zorlaştırıyor, hem toprağın uzun süre balçık olarak kalmasına sebep oluyor, hem de bu durum ilimizde sivrisinek oluşumuna sebep oluyor. Bu sistem eski bir sistem yani ilkel bir sistemdir.
Yeni sistem nasıl? Yeni sistemde yine mesela 5 dönüm araziniz var ve bu arazinizin illa da düz bir arazi olması gerekmiyor. Çünkü pirinci, mısır gibi sıralı bir şekilde ekiyorsunuz, damlama sulama sistemi ile sulama yapılacağı için boru döşüyorsunuz ve pirinci öyle suluyorsunuz. Eski sistemde olduğu gibi arazinizin tamamı su içinde yani göl şeklinde olması gerekmiyor. Eski sistemde su israfı çok fazla oluyor.
Bu sistem dünyanın birçok bölgesinde uygulanıyor. Ülkemizde Samsun ve bazı bölgelerde çeltik üretimi yapılmaya başlanmış, damlama sulama yöntemi sayesinde verimde artış ve tarladan kış dönemi ikincil ürünlerin yetiştirilmesi sağlanmıştır. Samsun ilinin Bafra ovasında yaklaşık 3000 (Üçbin) dönüm arazi üzerinde çeltik ekimi yapılmaktadır. İnsanların artık çeltik üretimi için devamlı suyun içinde kalması gerekmiyor, dolayısıyla insanımızın olabileceği romatizmal hastalıkların da önüne geçilmiş oluyor.
İlimizde yaklaşık 2.500 dekar alanda çeltik üretimi yapılmaktadır. Çeltik üretimi için önemli olan hususların başında toprak yapısının, su varlığının ve iklim şartlarının elverişli olması geliyor. Düzce, bu unsurların tamamı bakımından çeltik üretimine uygun bir ilimizdir. İlimizdeki arazi varlığının müsait olması, doğru proje ve uygulamalar ile çeltik üretim alanlarının genişletilmesine imkan sağlayacak durumdadır.
Geleneksel üretim yöntemleri yerine modern tekniklerle ve ekipmanlarla üretim yapılması halinde verimin artırılması, sulama maliyetinin düşürülmesi, ikinci ürün alma sistemi yapılması planlanmaktadır. Dünyada ve ülkemizde meydana gelen mevsim değişiklikleri sonucu oluşan kuraklık hadisesi, tarımsal faaliyetlerde de alternatif üretim tekniklerini zorunlu kılmaktadır.
Çeltik sulamasında alternatif su tasarrufu sağlayan damlama sulama yöntemiyle ilimizde su ve toprak kaynaklarının korunması sağlanacak, tasarruf edilecek su ile daha fazla alan sulanabilecek ve verimde artış sağlanabilecektir. Bunun da beraberinde çiftçi ekonomisine, bölge kalkınmasına ve dolayısıyla ülke ekonomisine katkı sağlanacaktır.
Bu sebeple; İlimizde damlama sulama yöntemi ile örnek proje alanında çeltik üretimi yapmak, ayrıca salma sulama (göllenme) yöntemi ile arasındaki farklılıkları ortaya koymak amacıyla, il özel idaresi 2021 yılı içerisinde damlama sulama yöntemi ile pirinç yetiştiriciliği projesi kapsamında, damlama sulama yöntemi ile pirinç yetiştiriciliğine destek verilmesini planlanmış. 5302 sayılı İl Özel İdaresi kanununun 6. maddesi gereği İl Özel İdaresinin görev alanına giren tarımın desteklenmesi için gerekli çalışmalar ilimizde de başlatılmış. Ayrıca İl Özel İdaresinin ilimizdeki çiftçilerimize, son yıllarda büyük bir sıkıntı oluşturan Amerikan Beyaz Kelebeği ile mücadelede, dağ çileği ve fide üretimine de destek vereceği edindiğimiz bilgiler içerisindedir.
İlk olarak İl Özel İdaresinin gayretleri ile ilimizde damlama sulama yöntemi kullanılarak daha az su, ihtiyaç halinde daha fazla arazide yapılabilecek olan pirinç ekimi çalışmaları ilimize ve çiftçilerimize hayırlı olsun. Emeği geçenlere teşekkür ederiz. Hoşça kalın.
YORUMLAR